Μαριάννα Γλιαρμή
Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας- Απόφοιτος Προγράμματος Εξειδίκευσης στην Ειδική Αγωγή, NYC
Ένας καλύτερος κόσμος…
Ένας καλύτερος κόσμος…! Πώς να ορίζεται άραγε ο καλύτερος κόσμος; Θέμα αμφιταλαντευόμενο και σχετικό…
Τι χρειάζεται για να ομορφύνουμε τον κόσμο που ζούμε, χωρίς φωνές, μίση, παρεξηγήσεις, πολέμους και διαφωνίες;
Τελειώνοντας την εξειδίκευση στην Ειδική Αγωγή νομίζω ότι βοηθήθηκα καταλυτικά στο να απαντήσω, έστω και ταπεινά, κατά ένα μέρος, σε αυτό το ερώτημα:
«Αποδοχή της διαφορετικότητας μας»
Νομίζω πως αν μπορούσαμε να αποδεχόμαστε ο ένας τον άλλο χωρίς καλούπια και προκαταλήψεις, θα μπορούσαμε να ζήσουμε σε ουσιαστικότερη σχέση με μας και με τους άλλους.
Η διαφορετικότητα που αναφέρω καλύπτει ένα ολόκληρο φάσμα καταστάσεων και γεγονότων…από το τι χρώμα δέρματος έχουμε, τι ρούχα φοράμε, τι δουλειά κάνουμε μέχρι του εάν έχουμε μαθησιακές δυσκολίες ή έλλειψη κάποιας από τις αισθήσεις μας.
Αναμφίβολα, για να αποδεχόμαστε τη διαφορετικότητα χρειάζεται να τη γνωρίσουμε. Η άγνοια είναι μια από τις ισχυρότερες αιτίες του φόβου (φοβόμαστε, κατά βάση, να συγχρωτιστούμε με ανθρώπους διαφορετικούς από εμάς γιατί δε ξέρουμε πως θα είναι).
Επομένως, η κατάλληλη ενημέρωση και η διάθεση είναι βασικοί παράγοντες επιτυχίας.
Τι χρειάζεται όμως να έχουμε ως εγγενή χαρακτηριστικά για να αποδεχτούμε τη διαφορετικότητα και να φτιάξουμε έναν καλύτερο κόσμο όπου όλοι οι άνθρωποι, ανεξάρτητα από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους, θα μπορούν να ζουν αρμονικά χωρίς να ορίζονται από την "κανονικότητα" ή την "ιδιαιτερότητα" τους; Ποια είναι αυτά τα κοινωνικά προσόντα που θα μας βοηθήσουν σε αυτόν το δρόμο, ο οποίος δεν είναι εύκολος ούτε στρωμένος με ροδοπέταλα αλλά σε καμία περίπτωση δεν είναι και ανέφικτος;
Ας ξεκινήσουμε από τον σεβασμό. Ο σεβασμός στην δυσκολία την δική μας και του άλλου, στην ευκολία, στη ζωή. Ο σεβασμός που θα πηγάζει από την ουσία του κάθε ανθρώπου και όχι από τον οίκτο ή το φόβο.
Έπειτα, η ικανότητα της αποδοχής. Προκειμένου να αποδεχτείς κάτι διαφορετικό από σένα, πρέπει πρώτα να έχεις μάθει να αποδέχεσαι γενικότερα. Να μην ορίζεται κανείς από καθορισμένες, κοινωνικά ήδη διαμορφωμένες νόρμες, αλλά να μπορεί και να θέλει να δει πέρα από αυτό ώστε να δημιουργήσει δικές του που θα στηρίζονται σε ουσιαστική χρήση της κρίσης του και όχι σε αναμασημένες πληροφορίες. Η ικανότητα αυτή σχετίζεται άμεσα και με την έλλειψη προκαταλήψεων.
Μπορούμε όμως να σεβόμαστε τους άλλους και εμάς, με ανοιχτό πνεύμα και διάθεση συνεργασίας, εάν πρώτα δεν γνωρίζουμε εμάς τους ίδιους, τον εαυτό μας;
Επομένως η αυτοκριτική και, η όσο το δυνατόν πιο ανεπτυγμένη, αυτογνωσία θα μας βοηθήσουν στο να μπορέσουμε να αντιληφθούμε τη θέση του άλλου, να την αποδεχτούμε και την σεβαστούμε. Θα μας βοηθήσουν να αναπτύξουμε την ενσυναίσθηση μας.
Σημαντική, επίσης, είναι η ικανότητα της εκτίμησης. Να μπορούμε να εκτιμήσουμε την προσπάθεια των ανθρώπων γύρω μας και την δική μας μαζί. Αντικειμενικά, με οξύτητα αλλά και επιείκεια, σύμφωνα με τις δυνατότητες του καθένα μας και όχι με όποιες υποκειμενικές απαιτήσεις.
Όλα αυτά είναι σημαντικά εργαλεία και πιθανότατα σπουδαία για να μπορέσουμε να φτιάξουμε έναν καλύτερο κόσμο. Νομίζω όμως, πως η συμβολή τους θα είναι πολύ μικρότερης σημασίας, εάν απουσιάζει ακόμη ένα… η αγάπη.
Αν μπορέσουμε να αγαπήσουμε ο ένας τον άλλο, χωρίς ιδιοτέλειες, χωρίς φόβο αλλά με πολύ πάθος, χωρίς εγωισμό και περηφάνια, σίγουρα η διαφορετικότητα του καθένα μας θα ήταν ένα χρώμα που θα στόλιζε τον καμβά της ζωής, θα ήταν πηγή έμπνευσης και όχι στοιχείο αποτροπής, θα ήταν ουσία και όχι φαίνεσθαι.
Όλα αυτά τα προσόντα δεν είναι ζήτημα τύχης να τα έχει κανείς. Μπορούν να γίνουν πραγματικότητα με έναν μονάχα τρόπο, με την σωστή παιδεία. Μπορούμε, εάν το θελήσουμε, να εμφυσήσουμε στα παιδιά μας (είτε ορίζονται ως βιολογικά μας παιδιά, είτε ως μαθητές μας) αυτές τις αρχές και αυτά τα ιδανικά που θα τα βοηθούσαν να χτίσουν έναν άλλο κόσμο από τον δικό μας, έναν κόσμο όπου η διαφορετικότητα θα αποτελεί συνώνυμο της κανονικότητας και όλοι θα έχουν δικαίωμα και ευθύνη σε αυτόν, χωρίς προκαταλήψεις και ταμπού.